Yeşil ve su bakımından zengin yemlerin havasız ortamda fermantasyona uğratılarak (ekşitilerek) saklanmasına silolama, bu işlem sonucu elde edilen yeme de silo yemi veya silaj denir. Silaj kısaca hayvan turşusu olarak da tanımlanır.

Silajın Önemi

Ülkemizde çayır mera alanlarının kısıtlı, otlatma mevsiminin sınırlı oluşu ve kış aylarında hayvanların kaba yem ihtiyacı önemli bir problem olmasından dolayı silaj yapımı önem arz etmektedir. Kışın hayvanlar için gerekli olan kaba yemler yeşil ve sulu yemlerden sağlanırsa hayvanların verimleri yıl boyu korunabilmektedir. Yeşil ve sulu yemlerin bol bulunduğu mevsimlerde ihtiyaç fazlası çayır otları ile baklagil ve buğdaygil yem bitkileri ile endüstri bitkileri ve artıkları silolanarak silaj elde edilir.

Silaj Yapmanın Faydaları

Yeşil ve sulu yemlerin bulunmadığı kış aylarında hayvanların iyi ve ucuz beslenmesini sağlar. Ot depolama sorunu ve depo masrafları en aza indirilir. 2 ton kuru otun depolandığı yere 15 ton yeşil yem depolanabilir. Silajlık bitkiler tarlayı erken boşaltırlar dolayısıyla diğer bitkilerin ekimi için uygun zaman kalmaktadır.

Silo Tipleri;

Silajın yapılıp saklandığı değişik malzemeye göre toprak, ahşap, beton, çelik silolar olduğu gibi düz, çukur ve yüksek silolar olarak adlandırılır.

Beton veya taş örgü silo kesiti

Çiftçi şartlarında en çok kullanılan ve en ekonomik olan silolar, 2 veya 3 tarafı duvarla çevrili taş veya betondan örtülü hendek silolar ve toprak zemin üzerine sap saman serilip örtü malzemesi olarak plastik örtü ve toprak kullanılarak yapılan yüzeysel silolardır. Silolama; Yonca, korunga, fiğ ve pancar yapraklarını olduğu gibi, mısır sap ve yapraklarını ise 3-5 cm geçmeyecek uzunlukta kıyılarak siloya doldurulabilir.

Mısır silajında ilave hiçbir katkı maddesine gerek yoktur. İstenirse 1 ton için 10-15 kg arpa kırması veya 5-10 kg buğday unu (fermantasyonu hızlandırması için) kat aralarına ilave edilebilir. Eğer üre kullanılacaksa 1 ton silaja en fazla 5 kg üre homojen olarak dağıtılmalıdır.

SAMAN SİLAJI (SAMAN+ÜRE+MELAS)

Arpa ve buğday samanı Protein ve kalsiyum gibi besin maddeleri bakımından fakirdir ve hayvanlara dolgu maddesi olarak verilmektedir. Hayvan başına 3-5 kg kadar verilebilir. Hayvanlara Saman besin maddelerince zengin yonca, korunga gibi baklagillerle beraber verilmelidir. Sadece samanla beslenen hayvanlarda döl tutmama ve kızgınlık göstermeme gibi problemler ortaya çıkmaktadır.

ÇAYIR OTU SİLAJI

Çayır otlarında en uygun biçim zamanı çiçeklenme başı veya ortasıdır. Erken dönemde biçilen bazı çayır otIarının ve karbonhidrat oranı düşük olan baklagil otlarının silolanabilmesi için katkı maddelerine gerek vardır. Bu amaçla yaygın kullanılan katkı maddelerinden melas suda eritilerek 40-50 kg/ton; tahıl kırması 10-20 kg/ton nispetinde kullanılır.

YONCA- KORUNGA VE FİĞ SİLAJI

Baklagil yem bitkilerinden olan (Yonca ve Korunga) %10 çiçek açtıktan sonra silaj yapılmalıdır. Yocanın ilk biçimini silaj yaparız. Sonraki biçimleri kuru ot olarak değerlendiririz. Yeşil olarak biçilen otların su oranı yüksektir. Bu otların silolanması için soldurularak rutubetinin % 60-65 oranına kadar düşürülmesi gerekir bunu saman katarak yapabiliriz. Yonca ve korunga proteince zengin yem bitkileridir. Bu otları silolarken içine enerjice zengin tahıl kırması, melas ve kuru pancar posası katabiliriz. Bu şekilde silo kat kat doldurulur.

TAHIL HASILI SİLAJI YAPIMI

Bütün tahıl hasıllarından, uygun katkı maddeleri eklenerek silaj yapılabilir. Buğday, arpa ve yulaf gibi bitkilerin silaj yapım tekniği aynıdır. Tahıl çeşidinin biçme çağı değişiklik gösterir. Baklagille karışık ekilen buğdaygiller çiçek başlangıcı ile tohum bağlama dönemleri arasında, baklagiller de gonca başlangıcı ile bakla oluşumu arasındaki dönemde hasat edilmelidir.